Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου 2015

Παιχνίδια για αγόρια και παιχνίδια για κορίτσια;

Πρέπει όλα τα κορίτσια να παίζουν τις πριγκίπισσες και όλα τα αγόρια τους σούπερ ήρωες; Αυτό σημαίνει ότι τα κορίτσια σε όλη τη ζωή τους θα φοράνε ροζ και θα είναι πριγκίπισσες και τα αγόρια θα φοράνε μπλε ρούχα και θα είναι σούπερ-ήρωες;


Κουζίνα δαπέδου ξύλινη

Σίγουρα  τα κορίτσια θέλουν να παίξουν με κούκλες αλλά γιατί όχι και τα αγόρια; Τα αγόρια θέλουν να παίξουν με αυτοκίνητα αλλά γιατί όχι και τα κορίτσια;

Αν παρατηρήσει κανείς τα παιδιά σε έναν παιδικό σταθμό ή νηπιαγωγείο θα αντιληφθεί ότι τα παιδιά παίζουν με όλα τα παιχνίδια. Τα αγόρια πέρα από τα κλασσικά παιχνίδια θα παίξουν και με κούκλες και με κουζίνες και θα ευχαριστηθούν το ίδιο με τα κορίτσια.
Επιπλέον, ο διαχωρισμός των παιχνιδιών μέσα σε μια οικογένεια είναι και αντιοικονομικός. Γιατί το πατίνι του κοριτσιού να είναι ροζ και έτσι να μην μπορεί να παίξει κι ο μικρότερος αδελφός; Γιατί η τσάντα του σχολείου να έχει φωτογραφία του Σπάϊντερμαν  και έτσι δεν μπορεί να την κρατήσει η μικρότερη αδελφή του;
Κατρακύλα μπίλιας ξύλινη
Αλλά το πιο σημαντικό, είναι ότι ο διαχωρισμός των παιχνιδιών στερεί από τα παιδιά την ευκαιρία να ασκήσουν δεξιότητες πολύ χρήσιμες στην ζωή τους. Γιατί όλα τα παιδιά θα χρειαστεί να βιδώσουν μια βίδα, όλα τα παιδιά θα χρειαστεί να μαγειρέψουν, όλοι οι μπαμπάδες να ταΐσουν το μωρό τους ή να ράψουν ένα κουμπί.
 
Όλες οι δεξιότητες, από το γράψιμο μέχρι το ράψιμο, ασκούνται μέσα από το παιχνίδι. Αν χωρίζουμε τα παιχνίδια σε αγορίστικα και κοριτσίστικα, τότε στερούμε τα παιδιά μας από την μάθηση και δημιουργούμε εξαρτημένα άτομα. Τα αγόρια μεγαλώνοντας θα χρειάζονται πάντα μια γυναίκα για να κάνει τις δουλειές που δεν μπορούν να κάνουν οι ίδιοι και τα κορίτσια έναν άντρα για να αλλάξει μια λάμπα.
Σεβόμενοι  λοιπόν τις επιθυμίες των παιδιών, πρέπει να προσφέρουμε παιχνίδια με βασικό κριτήριο, το παιχνίδι να βοηθήσει το παιδί να γίνει ένας ολοκληρωμένος, ανεξάρτητος, ικανός  και ελεύθερος άνθρωπος.

Απαγόρευση ή αποδοχή των πολεμικών παιχνιδιών?


                                   Frederic Kochman Παιδοψυχολόγος
                                                    Συνέντευξη στην Elisa Deliege
                                          Δημοσίσευση στο γαλλικό site Graine de curieux.fr
 
Ποιον ορισμό και ποιον ρόλο δίνετε γενικά στο παιχνίδι?

Το παιχνίδι έχει μια λειτουργία απελευθερωτική. Επιτρέπει να εξωτερικευθούν τα πράγματα που έχουν σημαδέψει ή τραυματίσει το παιδί και έτσι, αποβάλλονται οι αγωνίες και τα στρες που έχουν συσσωρευτεί. Το παιχνίδι είναι επίσης ένα εξαιρετικό εργαλείο ανάπτυξης και πρόσβασης στην έννοια “παριστάνω”. Όπως το μικρό κορίτσι κάνει πως μαγειρεύει, το αγόρι κάνει πως πολεμάει, δηλαδή  επιτίθεται και αμύνεται. Ο μηχανισμός αυτός, που ονομάζουμε “συμβολικό παιχνίδι”, είναι απόλυτα αναγκαίος στην ψυχική ανάπτυξη και στην κοινωνική προσαρμογή ενός παιδιού.

 Ποια πρέπει να είναι η αντίδραση όταν ένα παιδί ζητά να αγοράσει ένα πλαστικό όπλο για να κάνει “πόλεμο”? 

Πρέπει να ξεχωρίσουμε κάθε περίπτωση, αλλά γενικά, πρέπει να αποδραματοποιήσουμε τα πράγματα. Όλα τα αγόρια του κόσμου έπαιξαν τους καουμπόης με τα πιστόλια τους και δεν τα έβλαψε ποτέ. Το ότι ένα παιδί χρησιμοποιεί ένα συμβολικό παιχνίδι και ανακαλύπτει τον τρόπο να κάνει συμμορίες και επιθέσεις-μαθαίνοντας να διαχειρίζεται μέσω του παιχνιδιού - είναι παραδόξως εντελώς φυσιολογικό και υγιές. Με το να ζητάει ένα πιστόλι δεν σημαίνει ότι θα γίνει δολοφόνος, αλλά αντίθετα παίζει με φυσιολογικά παιχνίδια ανάλογα με την ηλικία του. Επίσης, όταν παριστάνει τον κακό, είναι ένας τρόπος να εξωτερικεύει, να αναπτύσσει τις ικανότητες συμπάθειας και συμπόνιας, ερχόμενος στην θέση του άλλου. Πράγμα  πολύ σημαντικό στην ανάπτυξη της προσωπικότητάς του. Το παιδί ξεχωρίζει το παιχνίδι από την πραγματικότητα. Πρέπει να εμπιστευτούμε τις πνευματικές του ικανότητες. Πράγμα που δεν συμβαίνει πάντα με τους νέους που παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια των οποίων η εικόνα στην οθόνη έχει τέτοιον ρεαλισμό που μοιάζει με αληθινό. Αυτό το είδος παιχνιδιών λειτουργεί τελείως διαφορετικά στον εγκέφαλο.

 Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια βίας και πολέμου είναι “βλαβερά”?

Δεν πρέπει να εξορκίζουμε τα ηλεκτρονικά παιχνίδια σαν αιτία του Κακού, πράγμα που θα ήταν απλουστευτικό και λάθος. Μερικές όμως φορές η χρήση τους ξεπερνάει τα όρια. Αν τα χρησιμοποιήσουμε με κάποια οικονομία, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια μπορεί να έχουν πολλά θετικά: εργασία σε 3 διαστάσεις, ανάπτυξη ικανοτήτων και στοιχείων λεπτής κινητικότητας, καθώς και στοιχείων αυτοσυγκέντρωσης. Ο ενθουσιασμός για τις εικόνες βίας, είναι φυσιολογικό πράγμα σε ένα παιδί. Κινητοποιεί, κατά παράξενο τρόπο, το ένστικτο της επιβίωσης. Πρόκειται για ασυνείδητες εκδηλώσεις που εξηγούνται με το ότι το παιδί, παρακολουθώντας αυτό που συμβαίνει στον άλλον, θα αποφύγει να κάνει το ίδιο στον εαυτό του. Όμως, από την στιγμή που καταλαμβάνεται από έναν “κυβερνοεθισμό”, βρίσκεται σε κατάσταση στέρησης, παίζει 11 ώρες  κάθε βράδυ και κοιμάται την άλλη μέρα στο σχολείο, ίσως να έχει ανάγκη κάποιας βοήθειας.

Τελικά, πρέπει να απαγορεύσουμε ή να επιτρέψουμε τα πολεμικά παιχνίδια?
Οι γονείς είναι υποχρεωμένοι να κάνουν σαφές και να ορίσουν στο παιδί το πλαίσιο και τα όρια, τόσο στον εκπαιδευτικό τομέα όσο και στην χρήση διαφόρων παιχνιδιών. Είναι όμως φυσικό για ένα παιδί να ζητήσει ένα πιστόλι. Με το να απαγορεύουμε απόλυτα στο παιδί τέτοιου είδους παιχνίδια, μπορεί να του προκαλέσουμε μεγαλύτερη σύγχυση από το να το αφήσουμε να παίξει. Η απόλυτη απαγόρευση μπορεί να αφήσει πολύ χειρότερες εικόνες στο παιδί, από το να το αφήσουμε να παίξει όπως όλος ο κόσμος. Οι γονείς δεν πρέπει να ανησυχούν από την παραμικρή κίνηση η φράση που λέει το παιδί. Κινδυνεύουν να γίνουν κακοί γονείς όταν προσπαθούν να γίνουν οι ψυχολόγοι του ίδιου τους του παιδιού. Μέσω του πολεμικού παιχνιδιού, το παιδί εκφράζει κάποια επιθετικότητα που μετατρέπεται σε θετικό στοιχείο. Είναι αυτό που ονομάζουμε ψυχοκάθαρση, εκτόνωση δηλαδή της βίας και της επιθετικότητας με άλλη μορφή, αντί να εκδηλωθεί στο διάλειμμα στην αυλή του σχολείου ή ενάντια στους γονείς.